Zasady prawidłowego użytkowania ŚOUO

Przed zastosowaniem sprzętu ochrony dróg oddechowych należy zapoznać się z instrukcją użytkowania oraz upewnić się czy nie jest przekroczona data ważności określona przez producenta. Po przekroczeniu terminu ważności producent nie gwarantuje zachowania własności ochronnych w deklarowanej klasie ochronnej. W przypadku filtrów a w szczególności pochłaniaczy ma to ogromne znaczenie. Dodatkowo należy upewnić się, czy opakowania nie są naruszone oraz czy były właściwie przechowywane.

Przed stosowaniem sprzętu ochrony układu oddechowego użytkownicy powinni zostać przeszkoleni przez uprawniony personel w zakresie prawidłowego użytkowania i wyjątkowych sytuacji, które mogą nastąpić podczas pracy w sprzęcie (np. nadmierny wzrost oporów oddychania, pojawienia się charakterystycznych zapachów).

Według zaleceń Instrukcji Krajów Wspólnoty Europejskiej, zawierającej zalecenia dotyczące doboru i użytkowania sprzętu ochrony układu oddechowego, wymagane jest, aby użytkownicy sprzętu ochrony układu oddechowego podlegali obowiązkowym, specjalistycznym badaniom lekarskim. Zaleca się, aby badania te przeprowadzać w następujących przedziałach czasowych:
- co trzy lata pracy dla pracowników do 35 lat,
- co dwa lata dla pracowników w wieku od 35 do 45,
- co roku dla pracowników powyżej 45 lat.

Ponadto, w celu prawidłowego funkcjonowania w przedsiębiorstwie sprzętu  ochrony układu oddechowego należy prowadzić systematyczne kontrole stanu technicznego (przeglądy okresowe), sposobu przechowywania sprzętu, właściwego dopasowywania przez użytkowników. Kontrole te powinny być powtarzane  regularnie. Wdrożenie systemu kontroli powinno obejmować przygotowanie przez pracodawcę dla każdego użytkownika sprzętu ochronnego „kart kontrolnych”, pozwalających na szybkie sprawdzenie sposobu jego użytkowania. Karty te powinny  być także przygotowane dla stref, gdzie występują szczególne zagrożenia.

Czas skutecznego działania pochłaniaczy

Czas skutecznego działania pochłaniaczy zależy od następujących czynników:
- typu pochłaniacza,
- pojemności sorpcyjnej,
- wilgotności i temperatury otaczającego powietrza,
- stopnia uciążliwości pracy,
- stężenia pary lub gazu w powietrzu,
- rodzaju gazu lub pary.

Dla użytkownika konieczność stosowania pochłaniaczy wiąże się z trudnościami w określeniu momentu, w którym niezbędna jest jego wymiana spowodowana nasyceniem sorbentu.  Dalsze użytkowanie elementu pochłaniającego powoduje, że użytkownik zaczyna oddychać zanieczyszczonym powietrzem.

Najpowszechniej stosowaną metodą oceny stopnia zużycia pochłaniaczy jest wykorzystanie ostrzegawczych cech substancji chemicznych takie jak: zapach, smak, drażnienie błon śluzowych. Dochodzi do tzw. "przebicia" pochłaniacza wyczuwalnego dla zmysłów. Postępowanie takie sprawdza się w większości niebezpiecznych substancji, lecz ma jednak swoje słabe strony - wiele niebezpiecznych dla człowieka substancji chemicznych jest wyczuwalne zmysłami węchu dopiero wtedy, gdy ich stężenie w powietrzu jest niebezpieczne dla organizmu człowieka. Dobierając więc sprzęt pochłaniający należy poddać dokładnej analizie rodzaj czynników chemicznych występujących w środowisku pracy i oszacować czas skutecznego działania uwzględniając wszystkie czynniki wpływające na zmianę ich pojemności sorpcyjnej.

Czas użytkowania filtra

W miarę upływu czasu pracy filtra następuje systematyczny wzrost oporów przepływu powietrza. Moment wymiany filtra jest określany subiektywnie przez użytkownika w momencie, gdy wartość oporów powietrza przekroczy akceptowalną wartość.